กล้ามเนื้อใบหน้าและลำคอ

ชื่อของกล้ามเนื้อและการใช้งาน

 ใบหน้าของมนุษย์มีกล้ามเนื้อ 57 มัด ซึ่งทำงานร่วมกัน ทุกครั้งที่กล้ามเนื้อมีการเคลื่อนไหว อาทิเช่น การแสดงสีหน้า อารมณ์ การยิ้ม การขมวดคิ้ว การเคี้ยวอาหาร ทุกมัดกล้ามเนื้อทำงานสอดคล้องกัน

ความรู้เรื่อง ความเข้าใจการเชื่อมโยงของมัดกล้ามเนื้อในแต่ละมัด ความรู้ของตำแหน่งต่าง หน้าที่ และความสามารถในการทำงานของกล้ามเนื้อ ถือเป็นหัวใจในการออกแบบเทคนิคการนวด ซึ่งท่านวดในแต่ละท่าจะช่วยในเรื่องใดบ้าง  ในการเริ่มเรียนรู้ศาสตร์วิชาการนวด ต้องเริ่มเรียนรู้ทำความเข้าใจกายวิภาคศาสตร์

กล้ามเนื้อใบหน้าเป็นเหมือนผืนผ้า ผืนเล็กๆเรียงต่อๆกัน ในชั้นกล้ามเนื้อบางๆ เชื่อมโยงกันด้วยเส้นใยมากมาย ที่ร่วมทำงานกันอย่างเป็นระบบ เพื่อให้ใบหน้าสามารถแสดงความรู้สึกสีหน้าอารมณ์ได้อย่างมหัศจรรย์ หากกล้ามเนื้อในใบหน้าเกิดปัญหา ใบหน้าเราจะดูเหมือนหน้ากาก ไร้ความรู้สึกและอารมณ์

 ศาสตร์การนวดกระชับศีรษะ ใบหน้า ลำคอของพราวิเนีย นี้ เป็นการนวดบริหารกล้ามเนื้อโดยมีวัตถุประสงค์ที่เน้นกระชับกล้ามเนื้อทั้งหมดที่บริเวณใบหน้า คอ และหนังศีรษะ ให้แข็งแรง ซึ่งกล้ามเนื้อทุกมัดนั้นเชื่อมต่อกัน ทำงานร่วมกัน

จงหาเวลาศึกษาทำความรู้จักกล้ามเนื้อใบหน้า ตำแหน่ง และการทำงานดังต่อไปนี้

กลุ่มกล้ามเนื้อที่หนังศีรษะ

ผิวหนังที่ศีรษะจัดเป็นส่วนที่หนาที่สุดในร่างกาย ภายใต้ผิวหนังมีกล้ามเนื้อหนังศีรษะจำนวนมากและแบ่งเป็นส่วนต่างๆ ดังนี้

Epicranius     เป็นกล้ามเนื้อหน้าผาก ตรงจุดที่เลิกคิ้ว

Frontalis        คือกล้ามเนื้อส่วนหน้าของหน้าผาก ที่ทำหน้าที่ย่นหน้าผาก และเกิดรอยย่นระหว่างคิ้ว ท่านวดออกกำลังใบหน้า FACExecise ของพราวิเนีย สามารถช่วยทำให้กล้ามเนื้อส่วนนี้แข็งแรง และกระชับมากขึ้น ทำให้ริ้วรอยบริเวณหน้าผากจางลงได้

Occipitalis     คือกล้ามเนื้อด้านหลังศีรษะมีหน้าที่รั้งหนังศีรษะไปข้างหลัง ทำให้เคลื่อนไหวไปมา ท่าบริหารยกกระชับส่วนนี้ ช่วยเสริมให้การนวดบริเวณลำคอ ริ้วรอยลดลง และใบหน้ายกกระชับขึ้นได้ 

Galea Aponeurotica คือกล้ามเนื้อเส้นเอ็น รูปทรงแบน และกว้าง ปกคลุมกะโหลกศีรษะ ส่วนบน ทำหน้าที่เชื่อมกล้ามเนื้อส่วนหน้า ที่หน้าผาก กับกล้ามเนื้อที่รั้งหนังศีรษะ

กลุ่มกล้ามเนื้อที่ปาก

Orbicularis Oris   คือกล้ามเนื้อวงแหวนรอบปากซึ่งมีเส้นใยเชื่อมโยงไปมาหลายทิศทาง ทั้งริมฝีปากบน และริมฝีปากล่าง แก้ม จมูกและบริเวณโดยรอบ มีผลกระทบต่อการอ้า และหุบปาก การนวดออกกำลังใบหน้าบริเวณริมฝีปาก จะทำให้ริมฝีปากได้รูปสวยกระชับ กล้ามเนื้อริมฝีปากไม่ตก ไม่หย่อนคล้อย 

Buccinator  คือกล้ามเนื้อแก้มทำหน้าที่ดูด หรือจูบ  (kissing muscle) การนวดออกกำลังใบหน้าในบริเวณส่วนนี้สามารถทำให้ใบหน้าเรียวได้ ด้วยเนื่องจากกล้ามเนื้อมัดนี้แข็งแรงและกระชับขึ้น

Mentalis  คือกล้ามเนื้อที่อยู่บริเวณปลายคาง นอกจากทำหน้าที่ยกผิวหนังคางแล้ว ยังทำหน้าที่ยื่นริมฝีปากล่าง  และทำคางย่นได้อีกด้วย การนวดออกกำลังใบหน้าในส่วนนี้จะทำให้ริมฝีปากล่างกระชับได้รูปและลดริ้วรอยย่น หรือคางอ้วนบวมได้ดี

Triangularis menti.  คือกล้ามเนื้อรูปสามเหลี่ยมจากบริเวณขากรรไกรล่างขึ้นไปที่ปาก ทำหน้าที่รั้งมุมปากลง เช่นเม้มปาก เวลาไม่พอใจหรือโกรธ การนวดออกกำลังใบหน้าบริเวณนี้จะทำให้มุมปากกระชับไม่งุ้มตกลงมาเหมือนคนสูงอายุทั่วไป

Risorious  คือกล้ามเนื้อยกขากรรไกรล่าง ไปยังบริเวณมุมปาก เป็นกล้ามเนื้อขนาดใหญ่ ซึ่งทำหน้าที่ ขยับมุมปาก ไปทางฟันกราม ที่อยู่ด้านใน ทำให้ยิ้มได้ การนวดออกกำลังใบหน้าทำให้มุมปากไม่ตก และยิ้มได้สวยเป็นธรรมชาติมากขึ้น

Zygomaticus Major  คือกล้ามเนื้อปากบริเวณพาดจากกระดูกแก้มไปยังมุมปาก ทำให้มุมปากขยับขึ้น ลง และขยับข้างได้ ส่วนกล้ามเนื้อ Minor คือกล้ามเนื้อเล็กๆ แนวเฉียงจากกระดูกแก้มไปยังกล้ามเนื้อขอบปาก ทำหน้าที่ขยับริมฝีปากบนได้  การนวดออกกำลังใบหน้า จึงช่วยให้กล้ามเนื้อมัดนี้แข็งแรง ยกมุมปากได้ดี

Quadratus labii superioris คือกล้ามเนื้อเล็กๆ ที่รั้งมุมปากล่างลง เวลาทำปากคว่ำ

Caninus คือกล้ามเนื้อส่วนที่ยกริมฝีปากบนให้เชิด 

กลุ่มกล้ามเนื้อที่จมูก

Procenus คือกล้ามเนื้อรูปพีระมิด พาดสันจมูกทำหน้าที่รั้งระหว่างคิ้ว ส่งผลให้เกิดรอยย่น ตรงกลางสันจมูก การนวดออกกำลังใบหน้าสามารถทำให้ริ้วรอยบริเวณนี้จางลง และกล้ามเนื้อคลายตัว คลายอาการปวดเมื่อยล้าได้ 

Nasalis คือกล้ามเนื้อหลักของจมูก ซึ่งประกอบด้วยส่วนที่ทำให้รูจมูกหุบและบานออก  

Depressor Septi คือกล้ามเนื้อพาดฐานจมูก และรั้งกระดูกอ่อนระหว่างรูจมูกให้ช่องจมูกปิด 

Dilator naris posterior คือกล้ามเนื้อที่อยู่ใกล้ช่องจมูก ซึ่งทำหน้าที่เปิดรูจมูก กว้างขึ้นเพื่อให้อากาศเข้าไปได้มากขึ้น 

Dilator Naris Anterior คือกล้ามเนื้อที่บาง ละเอียดอ่อนอยู่ข้างบนระหว่างกลางช่องจมูก ช่วยเปิดช่องจมูกให้บานพะเยิบ

กลุ่มกล้ามเนื้อใบหน้า 

กล้ามเนื้อชุดนี้ใช้งาน เปิดปิด ขากรรไกล เช่นในการเคี้ยวหรือหาว หลายคนเก็บกักความเครียดประจำวันด้วยการกัดกราม การเรียนรู้จุดที่ตั้งและการทำงานของกล้ามเนื้อเหล่านี้ จะช่วยขจัดและผ่อนคลายความเครียด รวมทั้งเสิรมสร้างความกระชับกล้ามเนื้อ ใบหน้าของคุณ

Masseter and Temporalis คือกล้ามเนื้อ ซึ่งทำงานร่วมกันเพื่อสบฟันเวลาเคี้ยวอาหาร หรือเคี้ยวหมากฝรั่ง หรือกัดฟันตอนนอน

Pterygoideus externus คือกล้ามเนื้อสี่เหลี่ยมด้านไม่เท่า ซึ่งหนาสั้น เป็นรูปทรงกรวย ใช้งานในการเปิดปากและขยับขากรรไกร

Pterygoideus externus คือกล้ามเนื้อหนาสี่เหลี่ยมด้านไม่เท่า ซึ่งช่วยขากรรไกรบดกับฟัน

กลุ่มกล้ามเนื้อที่ดวงตา

Orbicularis Oculi คือกล้ามเนื้อ รอบเบ้าตา และเปลือกตา ทำหน้าที่ปิดเปลือกตา เวลานอนหลับ หรือกระพริบตา เวลาใช้งาน กล้ามเนื้อส่วนนี้ ผิวหนังจะขยับเป็นรอยที่หางตา ทำให้เกิดริ้วรอยได้  การนวดออกกำลังใบหน้าจะช่วยเสริมให้กล้ามเนื้อมัดนี้แข็งแรง ลดริ้วรอยรอบดวงตาได้อย่างน่ามหัศจรรย์

Levator Palpebrae superioris คือกล้ามเนื้อเปลือกตาบน รักษาเปลือกตาให้มั่นคงไม่หย่อนยาน การนวด Facexercise ทำให้ดวงตาโตขึ้นแล้วใสสว่างขึ้นได้

Epiranius คือกล้ามเนื้อที่ทำให้คิ้วเลิกสูงขึ้น การนวดออกกำลังใบหน้าในส่วนนี้จะเพิ่มการไหลเวียนของโลหิตทั่วหน้าผาก และดวงตา ทำให้กล้ามเนื้อคิ้วที่แข็งเกร็ง ปูดโปน ยุบนิ่มลงได้ เพราะลดอาการแข็งเกร็งของกล้ามเนื้อ

กลุ่มกล้ามเนื้อที่คอ

​Platysma คือแผ่นกล้ามเนื้อแบนกว้างอยู่ใต้ชั้นผิวหนังบริเวณคอแผ่ปกคลุมไหปลาร้า ทำให้ผิวหนังบริเวณลำคอตึง ใช้งานในการแสดงความรู้สึก ตกใจ เสียใจ เศร้า และขณะหายในเข้าแรงๆ เช่นหลังออกกำลังกาย ท่านวดเสริมความกระชับลำคอ ทำให้กล้ามเนื้อส่วนนี้กระชับ และผิวบริเวณคอเรียบเนียนขึ้น

Sternocleidomastoid คือกล้ามเนื้อรูปร่างหนา กว้าง และแข็งแรงมาก รูปร่างเมหือนสายคาดบริเวณคอ ซึ่งทำให้เอียงและหันศีรษะไปทางหนึ่งทางใดได้ ท่านวดเสริมความแข็งแรงลำคอ และท่านวดเสริมความกระชับลำคอ เป็นท่าที่เหมาะกับกล้ามเนื้อ ส่วนนี้ เพื่อสร้างความแข็งแรงและความกระชับ 

Tapezius คือกล้ามเนื้อด้านหลังคอ และไหล่ ทำงานร่วมกับกล้ามเนื้อสายคาดบริเวณคอ ความกระชับลำคอและท่านวดเสริมความแข็งแรงของลำคอ จะช่วยให้ใช้งานกล้ามเนื้อจุดนี้ได้อย่างส่งผลดีทัดเทียมกัน

กลุ่มกล้ามเนื้อรอบใบหู                                

ใต้ผิวหนังรอบหู มีกล้ามเนื้อเล็กๆ สามมัด ซึ่งมีผลกระทบเล็กน้อยกับลักษณะใบหน้า แต่เชื่อมโยงกับกล้ามเนื้ออื่นๆ บนใบหน้า การนวดบริเวณนี้ สามารถส่งผลให้ใบหน้ากระชับได้

จึงต้องเรียนรู้วิธีการทำงานของกล้ามเนื้อที่หูนี้เพื่อการสร้างความแข็งแรงให้กับกล้ามเนื้อใบหน้าและศีรษะ

Anterior auricularis คือกล้ามเนื้อเล็กสุดมีรูปร่างบางเหมือนพัด ช่วยรั้งใบหูไปข้างหน้า เมื่อทำการนวดบริเวณนี้ช่วยเสริมสร้างความแข็งแรงของกล้ามเนื้อบริเวณขากรรไกร

Superior auricularia คือกล้ามเนื้อหู ขนาดใหญ่สุด ทำหน้าที่ขยับยกหูขึ้น (ทำได้ไม่บ่อย) ในการนวดหูในส่วนนี้จะสามารถช่วยให้ใบหน้าเรียวยกกระชับขึ้นได้

Posteria auricularis คือกล้ามเนื้อซึ่งรั้งหู ไปข้างหลัง